Welke supplementen moeten ik nemen tijdens de zwangerschap?

De groei van een baby tijdens de zwangerschap is verbluffend. In slechts 9 maanden ontwikkelt zich vanuit één enkele cel een volmaakt kindje dat beschikt over alle vitale functies. Het is dus niet verwonderlijk dat voldoende aanvoer van vitamines en mineralen noodzakelijk is. Een aantal studies tonen aan dat zelfs in onze rijke Westerse wereld nutritionele tekorten kunnen optreden. Het is daarom belangrijk om vanaf de kinderwens te starten met de suppletie van nutriënten tot aan het einde van de zwangerschap en tijdens de borstvoedingsperiode.

Foliumzuur

Foliumzuur is toch wel het meest gekende nutriënt dat wordt aangeraden tijdens zwangerschap. Terecht ook! Het is van groot belang om voor en tijdens de zwangerschap voldoende folaten in te nemen. Verschillende studies tonen aan dat een bijkomende inname van 400 μg per dag voor en tijdens de zwangerschap het risico op neuralebuisdefecten (waaronder spina bifida (= open rug) en anencefalie (= verminderde of geen ontwikkeling van de hersenen)) en hartziekten reduceert.

De manier waarop ze deze afwijkingen verminderen is nog niet precies gekend, maar de rol van folaten bij de vorming van nieuwe cellen, bij DNA en RNA synthese en bij de synthese van aminozuren is wel aangetoond.

Ijzer & Vitamine C

Naast zijn rol in de bloedvorming is ijzer ook cruciaal voor de celdeling, het immuunsysteem en de vermindering van vermoeidheid. Tijdens de zwangerschap vraagt de ontwikkeling van het kind een verhoogde ijzertoevoer met als doel een efficiënte zuurstofaanvoer naar de foetus te verzekeren. Een tekort aan ijzer kan leiden tot vroeggeboorte.

Om bloedarmoede tijdens de zwangerschap te vermijden, wordt de ijzersuppletie best opgestart van zodra men probeert zwanger te worden. Zo begint men de zwangerschap met voldoende ijzerreserve. Vooral tijdens het laatste trimester van de zwangerschap speelt de ijzertoevoer een belangrijke rol. De baby bouwt vanaf dan immers zelf ook een ijzerreserve op. Vitamine C bevordert de absorptie van ijzer en zorgt voor een goede werking van het immuunsysteem.

Vitamine B12

Vitamine B12 zorgt voor meer energie. Het is daarnaast van belang voor de werking van het zenuwstelsel en het immuunsysteem en speelt een belangrijke rol in de celdeling. Vitamine B12 is bovendien, samen met ijzer, nodig voor de vorming van rode bloedcellen en hemoglobine. Daarenboven is de combinatie van foliumzuur en vitamine B12 erg van belang voor een normaal homocysteïnemetabolisme (homocysteïne hebben we nodig voor de huishouding van eiwitten in ons lichaam.).

Vitamine B12-tekorten komen vrij vaak voor, voornamelijk bij vegetariërs, vermits vitamine B12 uitsluitend terug te vinden is in dierlijke producten.

Vitamine D

Voor de opbouw van sterke botten is een voldoende opname van calcium nodig. Tijdens de zwangerschap is calciumrijke voeding dus van zeer groot belang. Voor een goede opname van calcium uit de voeding is er ook voldoende vitamine D nodig.

Een tekort tijdens de zwangerschap en zuigelingenperiode kan aanleiding geven tot een vertraging van de groei, skeletafwijkingen en een verhoogd risico op heupfracturen op oudere leeftijd. Vitamine D wordt normaal gevormd ter hoogte van onze huid onder invloed van het zonlicht, maar een tekort komt nog frequent voor bij zwangere vrouwen. Tijdens de zwangerschap is de behoefte aan vitamine D immers groter en is het belangrijk om een voldoende aanvoer van deze vitamine te voorzien.

Choline

Recent onderzoek heeft de rol van choline in de embryogenese, de foetale ontwikkeling en de groei van de zuigeling aangetoond. Choline speelt immers een belangrijke rol in de celdeling, celgroei en celdifferentiatie, het functioneren van de placenta en draagt bij tot het homocysteïnemetabolisme.

Fosfatidylcholine is bijvoorbeeld een belangrijke structurele component van alle celmembranen en acetylcholine is een primaire neurotransmitter in cholinerge neuronen. Tijdens de zwangerschap verandert het cholinemetabolisme, waardoor de behoefte verhoogt. Choline verhoogt de beschikbaarheid van DHA tijdens de zwangerschap en ook na de bevalling is choline van groot belang bij de hersenontwikkeling van borstgevoede baby’s.

Bèta-caroteen

Bèta-caroteen is een voorloper voor vitamine A (retinol) die daarom ook wel provitamine A genoemd wordt. Het is een veilige bron van vitamine A omdat ze in het lichaam pas wordt omgezet in vitamine A wanneer dit nodig is. Vitamine A is een vetoplosbare vitamine met een antioxidatieve werking die bijdraagt tot het normale ijzermetabolisme in ons lichaam. Bovendien speelt het een rol in de celdifferentiatie.

Andere belangrijke nutriënten

Vitamines

• Vitamines B1, B2, B3, B5, B6 en biotine: Zorgen voor meer energie en helpen om de vermoeidheid, die vaak gepaard gaat met een zwangerschap, te verminderen.
• Vitamine B2: Helpt bij de vorming van nieuwe rode bloedcellen en staat het ijzermetabolisme bij.
• Vitamine B5: Bevordert de aanmaak van bepaalde hormonen en vitamine D.
• Vitamine B6: Helpt bij de vorming van nieuwe rode bloedcellen en is van belang voor de regulering van de hormonale activiteit.
• Vitamine E: Beschermt onze cellen tegen vrije radicalen.

Mineralen

• IodeJood: Ondersteunt de cognitieve functies en de normale groei bij kinderen.
• Koper (chelaatvorm): Belangrijk voor het ijzertransport in ons lichaam en voor gezond bindweefsel.
• Magnesium: Draagt bij tot het energieleverend metabolisme en speelt een rol in de eiwitsynthese en de celdeling.
• Mangaan: Nodig voor de bindweefselvorming, gezonde botten en de bescherming van de cellen.
• Selenium: Beschermt de cellen tegen vrije radicalen en ondersteunt de schildklierfunctie.
• Zink (chelaatvorm): Belangrijk voor de vruchtbaarheid, de celdeling, DNA synthese, cognitieve functies, gezonde botten en de bescherming van de cellen tegen vrije radicalen. Een tekort aan zink kan ook het goede verloop van een zwangerschap beïnvloeden. Zinktekort tijdens de zwangerschap kan immers leiden tot foetale hypotrofie en aangeboren misvormingen.